Kennisborging gemaal Leemans

In nauwe samenwerking met de technische medewerkers van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier hebben we de belangrijkste kennis van het gemaal Leemans vastgelegd. Op 22 december is het resultaat van fase 1 van dit project ‘Kennisborging gemaal Leemans’ feestelijk opgeleverd. Dominiek Geense (projectleider vanuit Eluxis) overhandigde de documentatie en posters aan Martijn de Kloe en Theo Spruit (Beheerder peilregulerende objecten en medewerker beheer watersystemen).

Gemaal Leemans

Het rijksmonument gemaal Leemans (1928) ligt vlakbij Den Oever op de plaats van samenkomst van drie peilgebieden van de Wieringermeerpolder. Het is één van de twee gemalen die zijn gebouwd voor de drooglegging van het Wieringermeer. Het Wieringermeer is een van de diepste droogmakerijen van Nederland, tot wel 6,60 meter onder NAP. Per jaar moet circa 150 miljoen m3 water uit de polder worden gepompt. Sinds 1997 wordt al het water uit de Wieringermeer afgevoerd naar de Waddenzee door een afvoerleiding met een lengte van 1.100 meter. Gemaal Leemans heeft een maximale bemalingscapaciteit van 1.200 m3 per minuut.

Ontwikkeling kennisdocumentatie

De documentatie zorgt ervoor dat de noodzakelijke kennis over het gemaal Leemans is vastgelegd en geborgd voor de toekomst. Voorheen zaten de kennis en kunde die nodig zijn om het gemaal te bedienen (bijvoorbeeld in geval van calamiteiten) voornamelijk in de hoofden van mensen. Dit brengt risico’s met zich mee, zeker in tijden van vergrijzing. Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier heeft ons daarom gevraagd alle essentiële kennis vast te leggen. Bij aanvang hebben we een informatieplan opgesteld waarin we hebben geïdentificeerd welke specifieke kennis nodig is. Daarna hebben we de volgende kennisdocumenten ontwikkeld:

Functionele beschrijving: beschrijving uit welke componenten het gemaal Leemans bestaat, wat hun onderlinge samenhang is en wat de rol is van het gemaal in het rayon.
Technische beschrijving: een volledige beschrijving van alle elementen waaruit het gemaal Leemans is opgebouwd, met alle relevante technische specificaties.
Software-beschrijving: een volledige beschrijving van de software waarmee het gemaal Leemans wordt bestuurd.
Procedures: instructies voor bediening, onderhoud en calamiteiten.

Kennisborgen is voor het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier essentieel. Dat geldt in het bijzonder voor het gemaal Leemans. Het is ons meest complexe gemaal met verschillende spanningen, dubbele noodstroomvoorziening, complex besturingssysteem, een persleiding van 1,1 kilometer naar de Waddenzee, mogelijkheid voor bemaling op het IJsselmeer en het bemaalt de diepste polder in ons gebied. Hoogheemraadschap heeft in een nauwe samenwerking met Eluxis de noodzakelijke kennis vastgelegd. Onze technici beschikken nu over praktisch bruikbare documentatie die hen helpt bij de begripsvorming, de bediening en het onderhoud aan het gemaal. Ook bij calamiteiten beschikken we nu over de juiste kennis, waardoor de betrouwbaarheid van het gemaal vergroot is. Ik ben zeer te spreken over de professionaliteit en enorme inzet van Eluxis. De opgeleverde documentatie is zeer bruikbaar voor onze eigen en externe technici.

Martijn de Kloe, HHNK