Minder of juist meer opleidingen nodig door AI?
Als je je op het internet voor iets aanmeldt of inschrijft, moet je vaak een “Captcha” doen. Dat is zo’n test waarmee wordt bepaald of je wel een mens bent en geen computer. In zo’n Captcha vink je bijv. aan in welke vakjes van een foto een stoplicht te zien is.
Hoe weet AI wat het goede antwoord is?
Zelflerend systeem
Er wordt veel gesproken over AI (kunstmatige intelligentie) en zelflerende systemen. Zo’n zelflerend systeem is bijv. Alpha Zero. Dit softwareprogramma heeft zichzelf leren schaken door gedurende 24 uur tegen zichzelf te schaken. Alleen de regels van het schaken waren input. Het programma ontdekte zelf wat de beste strategieën zijn. Het programma speelt sterker dan de beste schakers, een megaprestatie.
Ghost workers
Maar de praktijk van zelflerende systemen is vaak veel prozaïscher dan je denkt. De NRC had hierover pas een onthullend artikel.
Wereldwijd zijn er miljoenen mensen bezig om AI te trainen. Het artikel geeft een schatting met het astronomische aantal van 135 tot 435 miljoen mensen. Ghost workers worden die genoemd.
Wat doen die mensen? Ze leren allerlei kunstmatige intelligentie en zoeksystemen om de juiste beslissingen te nemen. Als voorbeeld wordt genoemd dat iemand voor Amazon beoordeelt of de zoekresultaten wel bij de zoekopdracht passen. Als je een plakbandapparaat zoekt, is een rolletje plakband niet het goede resultaat. Zo’n ghost worker corrigeert zo’n resultaat zodat het zoeksysteem steeds verder verbetert.
Gaat AI ook dit soort ghost workers overbodig maken?
De geciteerde hoogleraar Antonio Casilli denkt van niet, omdat een goed begrip van dingen altijd afhankelijk is van een cultuur, een context. Corona is nu vooral een virus, een aantal jaren terug een biertje. Dat soort dingen veranderen.
Taalkundigen (zoals ik 😉) weten dat al veel langer: de betekenis van taal, zit in het gebruik, in de situatie. De uitroep “Water!” betekent bij een brand iets anders dan als een schip begint te zinken. Er hoort een andere actie bij. Bij een brand moet je water gaan zoeken, bij een zinkend schip er zo snel mogelijk af.
Wat betekent dit als je als bedrijf met AI aan de slag wil?
Dit zijn ook belangrijke observaties als je als bedrijf met AI aan de slag wilt. Als je AI dingen wilt laten beoordelen, heb je altijd mensen nodig die de resultaten van die AI weer kunnen beoordelen. Is de diagnose van een AI-systeem over het te vervangen onderdeel bijv. wel juist? Kunnen we op dat oordeel wel vertrouwen? Die beoordelaars moeten de juiste kennis hebben. AI maakt dus kennis en goed opleiden niet overbodig, maar verschuift die noodzaak naar andere mensen.
Verder is AI sterk als er weinig context in de communicatie en beoordeling zit. Daarom kan AI ook zo goed schaken, de context is de afgesloten wereld van het schaakbord en niet meer. Zo kan mijn auto bijv. prima aangeven dat er een band niet op spanning is. Maar de melding van een motorstoring beoordelen wordt al complex, want er kan van alles aan de hand zijn. Er is dan een mens nodig en zelfs die komt er niet goed uit, zo heb ik op de Autobahn gemerkt. (“Oranje lampje? Het kan van alles zijn. Rijdt u maar door zolang het niet rood wordt.”)
Laat staan dat AI goed kan inschatten wat een passend reactie is op een klant die aan de balie in een garage komt met een vraag. Afhankelijk van de voorgeschiedenis, het moment van de dag, de gelaatskleur van de klant enz. kan de juiste reactie op de vraag “Wanneer is mijn auto klaar?” echt anders moeten zijn. Is dit een neutrale vraag van een klant of de vraag van een klant waarbij er stoom uit de oren komt? Dan moet je de context kunnen beoordelen. Dat blijft mensenwerk.
Ook in de toekomst zijn er dus mensen met de juiste kennis en kunde nodig in je organisatie. De eisen aan die kennis en kunde verschuiven alleen en worden eigenlijk alleen maar hoger. AI en kunstmatige intelligentie gaan het werk van Eluxis daarom dus ook niet overbodig maken, zoals me wel eens gevraagd wordt. Integendeel!
Wil je ervoor zorgen dat jouw mensen goed gekwalificeerd zijn voor hun werk en goed met nieuwe technologie kunnen werken inclusief AI? Dan sparren we graag met je. Stuur maar even een mailtje of bel ons.
PS: Het artikel over de ghost workers verscheen op 2 augustus 2024 in de NRC met als titel “AI wordt achter de schermen getraind door miljoenen mensen. Wie zijn deze onzichtbare ‘klikwerkers’?”
Groeten!
Peter van Bart
