Ook de slimste technologie blijft mensenwerk

Januari is de maand van het Wimbledon of Chess. Al sinds 1938 komt de wereldtop ieder jaar naar Wijk aan Zee om te schaken. Het toernooi dat begon als het Hoogovenstoernooi, geldt als het mooiste schaaktoernooi ter wereld.

Vanwege de Covid-situatie kon dit jaar alleen het topevenement gespeeld worden. Als aanvulling werd een interessant online webinar gehouden over AI (Artificial Intelligence) en de toepassing daarvan in de maakindustrie en het schaken.

De titel van het evenement was The Game Changer.

The Game Changer is AlphaZero, het AI-computerprogramma van DeepMind dat zichzelf in zo’n 24 uur leerde schaken door miljoenen partijen tegen zichzelf te spelen. AlphaZero was een game changer omdat dit voor het eerst echt creatieve AI was. Het programma ontdekte zélf hoe je goed moet schaken. De computerprogramma’s daarvoor leerden schaken door strategieën te volgen die mensen expliciet erin geprogrammeerd hadden.

De coach van de wereldkampioen Magnus Carlsen was duidelijk in het webinar: in het schaken heeft de mens van de AI verloren. AlphaZero schaakt beter dan de wereldkampioen.

De aanwezige hoogleraar Machine Learning Max Welling was even duidelijk. Het schaken is een heel gestructureerd en afgebakend gebied. Maar het gaat nog héél lang duren voordat AI ook op meer open gebieden de mens overtreft. Op de vraag wat je met je leven moet, geeft de computer echt nog geen antwoord, zei hij gekscherend.

Wél zal AI ook in de maakindustrie op korte termijn een belangrijke rol gaan spelen. Zoals AI zichzelf leerde schaken, zo kan het bijv. ook zelf ontdekken wat goede doseringen van grondstoffen en chemicaliën zijn in een productieproces. Dat kan helpen om betere producten te maken, op een efficiëntere manier en met minder uitstoot van schadelijke stoffen.

In het webinar werd ook besproken wat je als bedrijf moet doen om een succes te maken van Artificial Intelligence. Ik noem je drie belangrijke dingen.

1. Verdiep je in het vakgebied AI.
   In het gewone onderwijs wordt daar nog veel te weinig aandacht aan besteed, vond het panel. Zorg dat je bij bent.  De gratis Nationale AI-cursus is een aardig begin.
2. Zorg voor opleiding van je medewerkers.
   Wil AI echt iets opleveren in je bedrijf, dan moet je ervoor zorgen dat je medewerkers er goed in opgeleid zijn. Als je nieuwe tools, nieuwe software, nieuwe werkwijzen, nieuwe bedrijfsprocessen introduceert: denk altijd ook aan opleiding en instructie, anders werkt het niet.
3. Houd oog voor de menselijke maat.
   Als AI zo goed kan schaken, waarom kijken we dan nog naar schaakpartijen tussen mensen en niet naar schaakpartijen tussen computers?
   De coach van Carlsen gaf het antwoord: daar is niks aan. Mensen willen emotie zien, aangesproken worden op hun gevoel, strijd en succes zien.
   Dat geldt ook als je nieuwe technologie in je bedrijf introduceert. Het kan allemaal heel elegant en efficiënt zijn, maar als je medewerkers en klanten er geen plezier in hebben, dan wordt het niets.
   Het is ook een slecht idee om technologie in te voeren die mensen niet kunnen volgen. Dan krijg je “monkeys” die niet weten wat ze doen. Die zijn meestal slecht gemotiveerd en als er iets onverwachts gebeurt, weten ze niet wat te doen. Zorg er daarom voor dat je mensen snappen wat er gebeurt.

Wil je aan de slag met opleiden en trainen in het bedrijf? Dan kunnen wij je uitstekend helpen. We hebben brede praktische ervaring in opleiden en kennisoverdracht in organisaties. Of het nu gaat om bestaande technieken, tools, processen en werkwijzen of om hele nieuwe en innovatieve, wij zorgen voor een uitstekende opleiding die echt resultaat heeft voor je organisatie.

Ik maak graag een afspraak om een keer met je te sparren daarover.

Groeten!
Peter van Bart