Hoe maak je een taakanalyse voor je bedrijfsopleiding?

Wat is jouw doel als je een bedrijfsopleiding maakt? Wat wil je achteraf horen van de deelnemers?

Wil je zo’n typische verzuchting horen? “Ja, interessant. Wel veel trouwens. En wat ik er nu in de praktijk mee kan …?”

Of hoor je liever “Ja, hartstikke goede opleiding. Heel praktisch, precies goed. Ik kan het allemaal meteen toepassen in de praktijk.”

De keuze lijkt me makkelijk.

Wat is het toverwoord om zo’n opleiding te maken waarna de deelnemers glimmen van tevredenheid?

Dat toverwoord heb ik geleerd toen ik zelf trainingen gaf.

Wat is de grootste fout bij het maken van bedrijfsopleidingen?

Jaren geleden gaf ik trainingen over hoe je e-learning maakt, opleidingen via de computer. We hadden daarvoor een hele onderwijskundige methodiek ontwikkeld. Het waren leuke trainingen, met goede beoordelingen van de deelnemers.

Toch kreeg ik ook een keer een flinke tik. In een van die trainingen raakte een cursist na een poosje duidelijk geïrriteerd. “Ja, mooi verhaal, prachtig onderwijskundig model.
Maar doen jullie ook een taakanalyse in deze methodiek??”.

Nou nee. Ik vertelde nogmaals hoe compleet en onderwijskundig de aanpak wel niet was. Maar de cursist – een man van defensie! – bleef geïrriteerd volhouden. “Ja, zie je wel, geen taakanalyse. Daar gaat het altijd mis!” Ik sputterde wat. Maar tegen de Nederlandse defensie leg je het natuurlijk af. Hij bleef brommen van “zie je wel, ook hier weer niet, altijd te makkelijk overheen gestapt”.

Sinds die tijd heb ik ook zelf het nodige bijgeleerd. Nu zeg ik tegen die kritische cursist: “Je hebt helemaal gelijk!” Overslaan van die taakanalyse is de grootste fout die je kunt maken als je opleidingen ontwikkelt!

Hoe kun je mensen opleiden als je niet weet wat ze ermee moeten doen in de praktijk? Als je hun werk, hun taken, niet precies bepaald hebt?

Wanneer is een taakanalyse noodzakelijk?

In het gewone onderwijs is die taakanalyse veel minder belangrijk. Daar leer je over onderwerpen die op zichzelf interessant zijn. Sterrenkunde, geschiedenis, natuurkunde- allemaal vakken die van zichzelf het leren en onderzoeken meer dan waard zijn. De praktische toepassing komt later of misschien ook wel niet zo direct.

Maar een goede bedrijfsopleiding leidt op voor de praktijk. Die staat en valt met de analyse van wat mensen moeten doen.

Voor mij is het belang van die taakanalyse nu volkomen duidelijk. Maar is dat ook zo voor iedereen die een opleiding wil? Bepaald niet!

Vaak vinden mensen zo’n taakanalyse maar lastig. “Ja goed, maar we willen nu gewoon een opleiding over werken met ons IT-systeem” of “Maak nu maar gewoon een opleiding over die installatie”.

Maar … wat moeten de deelnemers na de opleiding dan doen?

Wie de taakanalyse overslaat, maakt eigenlijk altijd een mislukte opleiding. Zo’n opleiding van “Veel geleerd, maar wat ik er nu in de praktijk mee moet …!”