Wat komt er na kennis?

Een aantal jaren geleden gaf ik een workshop over kennismanagement. We bespraken wat kennis is. Het is nog niet zo makkelijk om daar een goede definitie van te geven. In ons vak, kennismanagement, omschrijven we kennis vaak als een menselijk, ontwikkelbaar en overdraagbaar vermogen om taken goed en naar tevredenheid uit te voeren in een bepaalde context.Wat komt er eigenlijk na kennis, was de vraag van een van de deelnemers. Opnieuw een heel goede vraag. Daarop kwam ook een goed antwoord uit de groep: wijsheid!

Wat is wijsheid?

Je hebt mensen die heel veel weten, maar die we toch niet wijs noemen. Die hebben van alles verstand, maar flappen er alles uit, weten niet wanneer ze hun mond moeten houden, hebben geen antenne voor nuances en hebben geen gevoel voor hun gesprekspartner en de situatie. Wijze mensen zijn het omgekeerde daarvan. Die kunnen hun kennis goed inzetten en delen, maar weten ook van zwijgen, zien nuances, kunnen afwegen en kijken naar de mensen om hen heen.De afgelopen weken sprak ik met twee klanten – technische bedrijven – die beiden op zoek zijn naar wijsheid voor hun bedrijf. Dat zijn bedrijven die de stap naar kennis gezet hebben. Ze hebben de kennis voor hun medewerkers op orde en vastgelegd. Er zijn bijvoorbeeld uitgebreide protocollen voor veiligheid. Maar hoe moeten die medewerkers nu wijs worden? Hoe zorg je ervoor dat ze boven de kennis komen te staan, die protocollen goed kunnen gebruiken? Hoe leren ze wanneer je een uitzondering kunt maken en wanneer niet, hoe je keuzes maakt uit verschillende oplossingsrichtingen, hoe je tot verbeteringen komt zonder slaafs de regels te blijven volgen?

Hoe kun je mensen helpen wijs te worden?

Specialisten in een vak zijn vaak wijs, ze staan boven de materie. Een ervaren operator zegt. “Alle waarden zijn nog steeds binnen de marge, maar ik vertrouw de trend niet, ik ga toch even bij die machine kijken”. Een medisch specialist zegt bijv. tegen zijn assistent “Je hebt gelijk, dat is het protocol, maar ik denk dat we in deze situatie toch beter anders kunnen handelen”.Wat heeft die mensen wijs gemaakt? Hoe kun je jouw medewerkers wijs maken. Mijn advies is om aan het volgende te werken:

Zorg dat mensen uitgebreid ervaring opdoen, verschillende dingen in de praktijk zien en doen.
Zorg voor goede coaches, die mensen laten nadenken, bijsturen en feedback-geven op een constructieve manier.
Richt een organisatie in die open is, gericht op continu en systematisch verbeteren en op leren van fouten.

Dat zijn de stappen om wijze mensen te krijgen en een wijze organisatie. Wij helpen je graag om die stap te zetten van kennis naar wijsheid.Omgekeerd ben ik ook benieuwd of jullie adviezen en tips voor Eluxis hebben. Wat is er volgens jullie nodig om van kennis naar wijsheid te komen? Mail me eens als je tips hebt. Ook wij willen wijs worden! Groeten!Peter van Bart PS 1:Een klant attendeerde me laatst op de website van Sidney Dekker, sidneydekker.com. Ik vond daar veel wijsheid voor bedrijven die bezig zijn met Safety management. Inspirerend en aanbevolen! PS 2:Een volgende goede vraag is natuurlijk: wat komt er na wijsheid? Het antwoord daarop komt in een van de volgende kennisupdates.